![]() |
Dijital beşerî bilimler alanında faaliyet gösteren Beşeri Bilimler Veri Laboratuvarı (Humanities DataLab), dijital teknolojilerin sunduğu imkânlarla tarih, edebiyat, dil, kültür ve toplum araştırmalarını yeniden düşünmek ve dönüştürmek amacıyla kurulmuştur. Laboratuvar, teknoloji ile beşerî bilimler arasında metodolojik bir köprü kurarak, yeni nesil araştırma yaklaşımlarına ve veri temelli analiz biçimlerine zemin hazırlamaktadır. Çalışma alanları arasında Osmanlı ve modern dönem tarih verilerinin işlenmesi, el yazması ve basılı metinlerin otomatik transkripsiyonu, metin madenciliği, yapay zekâ destekli analitik modellerin geliştirilmesi, tarihsel verilerin haritalandırılması ve mekânsal görselleştirilmesi yer almaktadır. Laboratuvarın temel hedefi, beşerî bilimlerde veriye dayalı düşünme kültürünü yaygınlaştırmak; açık bilim, dijital etik ve disiplinlerarası iş birliği ilkeleri doğrultusunda üretken ve paylaşımcı bir araştırma ekosistemi oluşturmaktır. |
Ne Üzerine Çalışıyoruz?
- Osmanlı ve modern dönem tarih verilerinin işlenmesi
- El yazması ve basılı metinlerin yapay zeka ile otomatik transkripsiyonu
- Tarihsel verilerin haritalandırılması ve görselleştirilmesi
- Metin madenciliği analiz modelleri
- Beşerî bilimlerde veri etiği, açık bilim ve dijital pedagojiler
Neyi Amaçlıyoruz?
Laboratuvarımızın temel amacı, beşerî bilimlerde veriye dayalı düşünme biçimlerini desteklemek, yapay zeka, doğal dil işleme, coğrafi bilgi sistemleri (GIS), ağ analizi ve benzeri yöntemlerle disiplinlerarası üretimi teşvik etmektir.
Hem araştırmacılar hem de öğrenciler için açık, üretken ve paylaşımcı bir ortam sunmayı hedefliyoruz.
Ne Yapıyoruz?
Araştırma ve Geliştirme Projeleri
- Osmanlı ve modern tarih verilerinin analizi
- Transkribus ve benzeri yapay zeka araçlarıyla el yazması ve basılı metinlerin otomatik transkripsiyonu
- Doğal dil işleme (NLP) ile tarihsel metinlerde kişi-yer-olay ilişkilerinin çıkarımı
- Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) ile mekânsal beşerî bilimler uygulamaları
- Yapay zeka destekli sınıflandırma ve görselleştirme modelleri
- Dijital beşerî bilimler odaklı ulusal ve uluslararası araştırma projeleri geliştirme ve yürütme
- Bilimsel yayın, rapor ve açık erişimli veri setleri üretimiyle bilgi paylaşımını güçlendirme
Eğitim ve Kapasite Geliştirme
- Lisans ve lisansüstü öğrenciler için dijital beşerî bilimler atölyeleri
- Açık veri ve açık bilim temelli okuma grupları ve seminerler
- Transkripsiyon, veri görselleştirme ve ağ analizi gibi beceriler kazandıran uygulamalı eğitim programları
İş Birliği ve Açık Katılım
- Araştırmacılarla açık veri setleri üretme
- Çevrim içi platformlar aracılığıyla proje çıktılarını paylaşma
- Disiplinlerarası ekiplerle birlikte yeni araçlar ve modeller geliştirme
Topluluğumuza katılın, birlikte üretelim!

Bu sayfa Nüfus ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından en son 04.11.2025 17:44:53 tarihinde güncellenmiştir.
